Reparticion di asiento ta desvia 36% for di voto di pueblo

Reparticion di asiento ta desvia 36% for di voto di pueblo

Durante un episode di No Filter In Paradise (7 november 2024) mi a papia tocante ‘misplaced votes’ na Aruba. Mi a remarca cu resultado di eleccion a yeg'i desvia 30% for di con pueblo a vota. Den otro palabra, e reparticion di e 21 asientonan a desvia 30% for di e reparticion di e votonan entre partido. Votonan a bay pa Partido X, pero segun e sistema di parti restzetels, e votonan a resulta den un of mas asiento pa Partido Z. Na aña 2005 e desviacion tawata 30%. Resultado di eleccion 2024 ta pio: e reparticion di asiento ta desvia 36% for di con pueblo a vota.

Aruba su sistema electoral ta basa riba proporcionalidad. Si un partido haya 35% di e votonan, bo lo kier pa e partido haya alrededor di 35% di e asientonan. Y sigur bo no lo kier pa un cantidad halto di votonan valido ‘bay perdi’, pues no ta representa den e asientonan. Ta practicamente imposibel pa e reparticion di asiento no desvia for di e reparticion di voto, pero ta posibel pa minimalisa e desviacion na un nivel responsabel. Actualmente, e nivel di desviacion no ta responsabel. Esaki ta algun cifra di e resultado di eleccion 2024:

  • AVP a haya 32.2% di e votonan valido, pero 42.9% di e asientonan.
  • MEP a haya 31.7% di e votonan valido, pero 38.1% di e asientonan.
  • AVP y MEP hunto a logra 63.9% di e votonan valido, pero a haya 81% di e asientonan.
  • Un combinacion di AVP y Futuro ta representa 45.5% di e votonan valido, pero 57.1% di e asientonan (mayoria ficticio).
  • Un combinacion di MEP y Futuro ta representa 44.9% di e votonan valido, pero 52.4% di e asientonan (mayoria ficticio).

Pa tur claridad, e resultadonan aki ta segun ley vigente y mi no ta insinua cu e partidonan a comete fraude electoral. No ta e partidonan ta e problema. sistema ta e problema. E tipo di resultadonan aki ta nada nobo pa Aruba. Loke si mi no ta haya corecto, ta pa mantene un sistema intacto, sabiendo cu e sistema no ta produci resultadonan cu ta refleha debidamente con pueblo a vota.

Desde juni 2017 mi a scirbi tocante e fayonan di nos sistema di parti restzetels. Mi a concipia un ley pa introduci un sistema diferente pa parti restzetels, cu obhetivamente ta produci resultadonan cu ta un miho refleho di con pueblo a vota. E proposicion ta pa cambia e formula pa reparti restzetels (grootste overschotten na luga di grootste gemiddelden), baha e kiesdrempel (75% di e kiesdeler) y algun regla adicional pa preveni mayorianan ficticio y minorianan ficticio. Abou por mira ki resultado e sistema nobo lo a produci pa eleccion 2024, y con e sistema nobo structuralmente ta produci resultadonan cu ta desvia menos for di con pueblo a vota:

Eleccion 2024

Desviacion 2005 2024

 

Despues di a colabora riba e proyecto aki cu (e tempo ey) parlamentaria sra. Misha Raymond, sra. Raymond a entrega e ley como ley di iniciativa. E ley a haya su conseho di Raad van Advies, y e reaccion riba e conseho (nader rapport), hunto cu e ley y su memorie van toelichting, a wordo entrega na Parlamento. Pues e ley ta cla pa wordo trata door di e constelacion nobo den Parlamento. Loke falta ta preguntanan por escrito (verslag), contestacion por escrito (nota naar aanleiding van het verslag), pa despues e ley wordo trata den un reunion publico.

 

Cu boluntad, eleccion 2024 lo ta e ultimo eleccion na Aruba cu e sistema actual di parti restzetels, cu ta fayando nos pa decadanan. E ta un sistema cu structuralmente no ta produci resultadonan di eleccion cu ta un refleho debido di con pueblo a vota. Aruba por miho. Mientrastanto tin un alternativa riba mesa cu obhetivamente ta produci resultadonan cu ta cuadra miho cu con pueblo ta vota, y ta percura pa menos voto keda sin wordo representa den Parlamento. E proposicion ta na Parlamento y ta cla pa wordo trata. Mi ta dispuesto pa asisti parlamentarionan den cada paso cu falta den tratamento di e proyecto di ley.

Articulo Similar

10 parlamentario independiente

10 parlamentario independiente

Amienda, mocion y wega politico

Amienda, mocion y wega politico

E Yabi di Exito pa Gabinete Wever-Croes I

E Yabi di Exito pa Gabinete Wever-Croes I

Information

All images are for demonstration purpose only. You will get the demo images with the QuickStart pack.

Also, all the demo images are collected from Unsplash. If you want to use those, you may need to provide necessary credits. Please visit Unsplash for details.